Jednorazowa amortyzacja w limicie 100.000 zł

Przepisy art. 22k ust. 14-21 ustawy o pdof i odpowiednio art. 16k ust. 14-21 ustawy o pdop dają prawo do dokonania jednorazowej amortyzacji każdemu podatnikowi pdof i pdop, u którego nakłady na środki trwałe w danym roku podatkowym wyniosły co najmniej 10.000 zł i nie przekroczyły 100.000 zł. W przypadku prowadzenia działalności w formie spółki niebędącej osobą prawną limit 100.000 zł odnosi się do wszystkich wspólników tej spółki.

W limicie 10.000 zł podatnik może uwzględnić wartość kilku środków trwałych, pod warunkiem że wartość każdego z nich jest wyższa niż 3.500 zł

Przykład

Przedsiębiorca nabył w marcu 2024 r. dwa składniki majątku, które zakwalifikował jako środki trwałe. Ich wartość początkowa wynosiła odpowiednio 8.900 zł i 3.300 zł. W tej sytuacji nie może on skorzystać z jednorazowej amortyzacji na nowych zasadach. Pomimo że łączna wartość tych składników wynosi 12.200 zł, to wartość początkowa jednego z nich nie przekroczyła 3.500 zł.

Natomiast gdy wydatki podatnika na fabrycznie nowe środki trwałe przekroczą 100.000 zł w skali roku, wówczas nadwyżkę ponad tę kwotę przedsiębiorca będzie amortyzował w następnych latach podatkowych według metody liniowej lub degresywnej.

Przykład

Podatnik w styczniu 2024 r. kupił maszynę do robót drogowych za kwotę 210.000 zł (KŚT 58). W tym samym miesiącu ujął ją w ewidencji środków trwałych, a jej wartość początkową do kwoty 100.000 zł zamortyzował jednorazowo. Stawka amortyzacyjna dla tej maszyny określona została w Wykazie w wysokości 18%.

W 2025 r. będzie ją amortyzował według jednego z dwóch sposobów:

Ponieważ ta preferencja, w przeciwieństwie do jednorazowej amortyzacji dla małych podatników i podatników rozpoczynających działalność gospodarczą, o których mowa w art. 22g ust.7-13 ustawy o pdof i odpowiednio w art. 16g ust. 7 -13 ustawy o pdop nie stanowi pomocy de minimis, to mogą z niej korzystać również przedsiębiorcy, którzy np. w ostatnich latach otrzymywali dofinansowanie ze środków pochodzących z UE.

Amortyzacja w ramach limitu 100.000 zł nie dotyczy jednak wszystkich środków trwałych. Ustawodawca ściśle określił objęte nią kategorie składników majątkowych, wskazując, że są to fabrycznie nowe środki trwałe wyłącznie z grup 3-6 i 8 KŚT. Stąd, podobnie jak jednorazowa amortyzacja w ramach limitu 50.000 euro - w ogóle nie ma ona zastosowania do wartości niematerialnych i prawnych oraz środków trwałych z grupowania 1-2 KŚT, czyli m.in. budynków i lokali oraz obiektów inżynierii lądowej i wodnej. Dodatkowo nie stosuje się jej również do całej grupy 7 KŚT, czyli wszelkich środków transportu.

Przedsiębiorcy w ramach limitu 100.000 zł mają także prawo do zaliczania bezpośrednio w ciężar firmowych kosztów dokonanych wpłat (np. zaliczek) na poczet nabycia środków trwałych, które zostaną dostarczone w kolejnych okresach sprawozdawczych. W konsekwencji ustawowy amortyzacyjny limit 100.000 zł w skali roku podatkowego obejmuje łącznie kwotę odpisu amortyzacyjnego oraz kwotę dokonanej wpłaty na poczet dostawy środka trwałego

Przykład

Przedsiębiorca w styczniu 2024 r. wpłacił zaliczkę na poczet nabycia fabrycznie nowej maszyny do obróbki drewna (KŚT 54) w wysokości 20.910 zł (tj. 17.000 zł + VAT 3.910 zł) i koszty stycznia obciążył kwotą 17.000 zł. W marcu br. maszyna, której ostateczna cena wyniosła 41.820 zł (tj. 34.000 zł + VAT 7.820 zł), została mu dostarczona.

W tej sytuacji w marcu 2024 r. obciążył koszty jednorazowym odpisem amortyzacyjnym dokonanym na nowych zasadach w wysokości 17.000 zł (tj. 34.000 zł - 17.000 zł).

Przepisy dotyczące amortyzacji w ramach 100.000 zł na zasadach określonych w art. 22k ust. 21 ustawy o pdof i odpowiednio art. 16k ust. 21 ustawy o pdop przewidują obowiązek doliczenia do przychodów zaliczonej uprzednio do firmowych kosztów zaliczki wpłaconej na środek trwały. Obowiązek ten występuje w przypadku, gdy przed nabyciem środka trwałego podatnik zakończy działalność gospodarczą albo zmieni formę opodatkowania przychodów uzyskiwanych z tej działalności na zryczałtowaną. Natomiast po nabyciu obowiązek ten wystąpi, gdy podatnik dokona jego zbycia albo zrezygnuje z możliwości stosowania jednorazowej amortyzacji.