A A A

Ulga na start a zwolnienie z opłacania składki zdrowotnej

Gazeta Podatkowa

Od 3 marca 2023 r. prowadzę działalność gospodarczą. Jako przedsiębiorca zgłosiłam się w ZUS tylko do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego, ponieważ korzystam z tzw. ulgi na start. Pobieram z ZUS rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Czy mogę więc jednocześnie korzystać ze zwolnienia z opłacania składki zdrowotnej, skoro pobierane przeze mnie świadczenie rentowe nie przekracza kwoty minimalnego wynagrodzenia?

Czytelniczka może być zwolniona z opłacania składki zdrowotnej z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, jeżeli spełnia ku temu wszystkie wymagane warunki. Jednoczesne korzystanie przez nią z ulgi na start jest tutaj bez znaczenia.

Ulga na start polega na tym, że przez 6 miesięcy kalendarzowych liczonych od dnia podjęcia działalności gospodarczej przedsiębiorca nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu). Nie ma więc obowiązku opłacania składek na te ubezpieczenia. Jednak mimo korzystania z ulgi na start, przedsiębiorca ma obowiązek zgłosić się do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego (z kodem tytułu ubezpieczenia 05 40 X X). Z ulgi tej może jednak skorzystać tylko osoba, która:

podejmuje działalność gospodarczą po raz pierwszy albo ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia oraz
nie wykonuje działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, u którego przed dniem rozpoczęcia tej działalności w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywała w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres obecnie wykonywanej działalności gospodarczej.

Jeśli, tak jak ma to miejsce w omawianym przypadku, przedsiębiorca rozpocznie wykonywanie działalności gospodarczej w trakcie miesiąca kalendarzowego, wówczas tego miesiąca nie wlicza się do okresu trwania ulgi na start.

Jeżeli przedsiębiorca jest, tak jak Czytelniczka, rencistą, może być jednocześnie zwolniony z opłacania składki zdrowotnej z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Jest to możliwe pod warunkiem, że pobierane przez przedsiębiorcę świadczenie rentowe nie przekracza miesięcznie kwoty minimalnego wynagrodzenia oraz:

uzyskuje on dodatkowe przychody z tego tytułu w wysokości nieprzekraczającej miesięcznie 50% kwoty najniższej emerytury, czyli obecnie kwoty 794,22 zł, tj. 50% z 1.588,44 zł (tyle od 1 marca 2023 r. wynosi kwota najniższej emerytury) lub
opłaca podatek dochodowy w formie karty podatkowej.

Należy podkreślić, że obie te preferencje (tj. ulga na start i zwolnienie z opłacania składki zdrowotnej) nie wykluczają się.

Przykład

Pani Anna posiada ustalone prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Od 3 marca 2023 r. rozpoczęła wykonywanie działalności gospodarczej. Ponieważ spełnia warunki do korzystania z ulgi na start, z racji prowadzonej działalności gospodarczej nie podlega ubezpieczeniom społecznym w okresie od 3 marca 2023 r. do 30 września 2023 r. (upływ 6 miesięcy kalendarzowych należy w jej przypadku liczyć od 1 kwietnia do 30 września 2023 r.). Pani Anna zgłosiła się w ZUS jedynie do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego. Pobierane przez nią z ZUS świadczenie rentowe wynosi 1.703 zł.

Zakładamy, że w marcu br. przychód z tytułu prowadzonej działalności wyniesie 705 zł. Z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej będzie ona zwolniona z obowiązku opłacenia składki zdrowotnej za marzec br., ponieważ:

-	pobierane przez nią świadczenie rentowe jest niższe niż kwota minimalnej płacy (tj. 1.703 zł < 3.490 zł),
-	w tym miesiącu z działalności uzyskany przychód nie przekroczy 50% kwoty najniższej emerytury (705 zł < 794,22 zł).